नव्या जीएसटी रचनेनंतर, सप्टेंबर 2025मध्ये भारतातील देशांतर्गत ट्रॅक्टर उद्योगात 45.49%ची उल्लेखनीय वाढ झाली आहे. ग्रामीण भागातील जोरदार मागणी आणि वाढत्या कृषी यांत्रिकीकरणांचे हे प्रतिबिंब मानले जात आहे. नवी जीएसटी संरचना आणि जोरदार मान्सूनमुळे देशभरातील कृषी क्षेत्रात उत्साह अन् चैतन्य निर्माण झाले आहे. वाहन उद्योगाच्या आकडेवारीनुसार, ट्रॅक्टरच्या एकूण घाऊक विक्रीचे प्रमाण 1,46,180 युनिट्सवर पोहोचले. गेल्यावर्षी, सप्टेंबर 2024मध्ये 1,00,542 ट्रॅक्टर विकले गेले होते. आघाडीच्या कंपन्या वर्षानुवर्षे लक्षणीय वाढ नोंदवत आहेत. काही ब्रँडना मात्र विक्री वाढत असूनही नव्या तंत्रज्ञान युगात दबावाचा सामना करावा लागत आहे.
सप्टेंबरमधील ब्रँडवाईज ट्रॅक्टर विक्री
महिंद्रा अँड महिंद्रा ग्रुपने सप्टेंबर 2025मध्ये 64,946 युनिट्स विकून आपले अव्वल स्थान कायम ठेवले आहे. गेल्यावर्षी 43,201 ट्रॅक्टर विकले गेले होते, म्हणजेच महिंद्राचा वार्षिक वाढीचा दर 50.33% आहे. त्यांचा ट्रॅक्टर बाजारातील वाटा 42.97% वरून 44.43%पर्यंत म्हणजे वार्षिक 1.46 टक्के वाढला आहे. प्रभावी डीलर नेटवर्क आणि वित्तपुरवठा पर्यायांच्या पाठिंब्याने अर्धशहरी आणि ग्रामीण बाजारपेठांमध्ये मजबूत मागणीने त्यांच्या सतत नेतृत्त्वात योगदान दिले. TAFE ग्रुपने गेल्यावर्षी सप्टेंबरमध्ये विक्री झालेल्या 17,984 युनिट्सपेक्षा 27,530 युनिट्सची विक्री नोंदवली आहे, जी 53.08% वाढ आहे. त्याचा बाजार हिस्सा 0.95 टक्के वाढून 17.89%वरून 18.83%वर गेला आहे. कंपनी अनेक राज्यांमध्ये आपली पोहोच वाढवत आहे आणि मध्यम-अश्वशक्तीच्या ट्रॅक्टरच्या वाढत्या मागणीचा फायदा घेत आहे. सोनालिकाने 17,971 युनिट्सची विक्री नोंदवली, जी सप्टेंबर 2024मधील 14,309 युनिट्सपेक्षा 25.59% जास्त आहे. तथापि, सोनालिकाचा बाजारातील हिस्सा 14.23%वरून 12.29%पर्यंत घसरला, जो टॉप प्लेयर्समध्ये सर्वात मोठी घसरण आहे. विक्री वाढली असली तरी, सोनालिकाची वाढ उद्योगाच्या सरासरीपेक्षा मागे राहिली, ज्यामुळे त्याच्या विभागातील स्पर्धा तीव्र होत असल्याचे दिसून आले.
एस्कॉर्ट्स कुबोटाने सप्टेंबर 2025मध्ये 17,803 युनिट्स विकले, जे गेल्या वर्षीच्या 11,985 युनिट्सपेक्षा 48.54% जास्त आहे. त्यांचा बाजारातील वाटा 11.92%वरून 12.18% (+9.26)पर्यंत किंचित वाढला. कंपनी स्पर्धात्मक बाजारपेठेत लवचिकता दाखवत युटिलिटी आणि उच्च एचपी ट्रॅक्टर विभागांमध्ये चांगली कामगिरी करत आहे. जॉन डीअरने 9,240 युनिट्स विकल्याची नोंद केली, जे सप्टेंबर 2024मधील 7,004 युनिट्सपेक्षा 31.92% जास्त आहे. व्हॉल्यूम वाढीनंतरही, त्याचा बाजार हिस्सा 6.97%वरून 6.32% पर्यंत घसरला, म्हणजेच 0.65 टक्क्यांनी घट झाली. ही घसरण काही विशिष्ट विभागांमध्ये वाढती स्पर्धा आणि मंदावलेल्या मॉडेल रोलआउटचे संकेत देते. न्यू हॉलंडने 6,825 युनिट्सची विक्री नोंदवली, जी गेल्या वर्षीच्या 4,503 युनिट्सपेक्षा 51.57% जास्त आहे. त्याचा बाजारातील वाटा 4.48%वरून 4.67%पर्यंत वाढला आहे, जो मध्यम आकाराच्या ट्रॅक्टर खरेदीदारांमध्ये स्थिर वाढ दर्शवितो. व्हीएसटीने 357 युनिट्सची नोंद केली, जी गेल्या वर्षीच्या 268 युनिट्सपेक्षा 33.21% वाढली. स्पर्धात्मक क्षेत्रात स्थिर कामगिरी दर्शविणारा त्याचा बाजार हिस्सा 0.24%वरून 0.27%पर्यंत किंचित वाढला.
इंडो फार्मच्या विक्रीत 17.89% वाढ झाली. गेल्या वर्षीच्या 341 युनिट्सवरून यंदा सप्टेंबर विक्री 402 युनिट्सपर्यंत वाढली. तथापि, त्याचा बाजारातील वाटा 0.06 टक्क्यांनी किंचित कमी झाला, जो 0.34%वरून 0.28%पर्यंत वाढला. हे उद्योगाच्या सरासरीपेक्षा मागे राहिलेल्या वाढीचे संकेत देते. एसडीएफने चांगली कामगिरी दाखवली. मागील वर्षीच्या 55 युनिट्सच्या तुलनेत 56.36% वाढून 86 युनिट्सवर पोहोचला. लहान आकार असूनही, त्यांनी आपला बाजार हिस्सा 0.06%वर स्थिर ठेवला आणि चांगले परिणाम दाखवले. कॅप्टन ट्रॅक्टरने छोट्या ब्रँडमध्ये आघाडी घेतली. गेल्या वर्षीच्या 138 युनिट्सवरून विक्रीत 73.91% वाढ होऊन 240 युनिट्स झाली. ब्रँडचा बाजारपेठेतील हिस्सा 0.14%वरून 0.16%पर्यंत किंचित वाढला, जो त्याच्या उत्पादनांची वाढती स्वीकृती दर्शवितो. प्रीतची विक्री सप्टेंबर 2024मध्ये 426 युनिट्सवरून 8.94%ने वाढून 475 युनिट्सवर पोहोचली. तथापि, कंपनीचा बाजारातील वाटा 0.43%वरून 0.32%पर्यंत घसरला, जो स्पर्धकांच्या तुलनेत मंद गतीने वाढ दर्शवितो. ACE ही एकमेव लहान उत्पादक कंपनी आहे, जिथे विक्रीत घट झाली. गेल्या वर्षी विक्रीत 318 युनिट्सच्या तुलनेत 4.09% घट होऊन ती 305 युनिट्सवर आली. स्पर्धात्मक बाजारपेठेत कंपनीला येणाऱ्या आव्हानांवरून त्याचा बाजार हिस्सा 0.32% वरून 0.21%पर्यंत घसरला.
