नागपूरच्या सिव्हिल लाईन येथील केंद्रीय सांस्कृतिक मंत्रालयाच्या अखत्यारीतील दक्षिणमध्य क्षेत्र सांस्कृतिक केंद्राद्वारे दरवर्षी आयोजित केला जाणारा ‘ऑरेंज सिटी क्राफ्ट मेळा आणि लोकनृत्य सोहळा’ उद्यापासून 19 जानेवारीदरम्यान आयोजित केला जाणार आहे. या दहादिवसीय मेळ्यामध्ये विविध राज्यांची लोकनृत्यं, हस्तशिल्पप्रदर्शन त्याचप्रमाणे व्यंजनांची दालने राहणार आहेत.
या मेळाव्याचे उद्घाटन उद्या, 10 जानेवारीला संध्याकाळी 6.30 वाजता होणार असून दुपारी 2 ते रात्री 9.30पर्यंत या मेळाव्यामध्ये नागरिकांना स:शुल्क प्रवेश करता येणार आहे. या मेळाव्याचं हे 31 वे वर्ष असल्याचं या केंद्राच्या संचालिका आस्था कार्लेकर यांनी काल एका पत्रकार परिषदेत सांगितले.
या दहा दिवसांच्या मेळाव्यात नागरिकांना 10 ते 19 जानेवारी या कालावधीत दुपारी 2.00 ते 9.30 या वेळेत हस्तकला मेळाव्यात प्रवेश दिला जाणार आहे. सायंकाळी 6.30 वाजता मुख्य मंचावर लोकनृत्यांचे सादरीकरण सुरू होईल. हस्तकला मेळाव्यात सुमारे 150 हस्तकलाकार सहभागी होणार असून 200हून अधिक लोक-आदिवासी कलाकार सहभागी होणार आहेत. ऑरेंज सिटी क्राफ्ट मेळाव्यामध्ये क्राफ्ट स्टॉल्ससोबतच भारतातील विविध राज्यांतील पारंपरिक भारतीय खाद्यपदार्थांचे स्टॉल्सही खास आकर्षणाचे केंद्र असतील, असे त्या म्हणाल्या.
लोक आणि आदिवासी नृत्य सादरीकरणादरम्यान 10 ते 13 जानेवारीदरम्यान सायंकाळी 6.30 वाजता होजागिरी नृत्य (त्रिपुरा), मयूर, चारकुला (उत्तर प्रदेश), कालबेलिया (राजस्थान), मस्करत (पुद्दुचेरी), भांगडा (पंजाब) आणि गोटीपुआ (ओदिशा) हे नृत्यप्रकार सादर केले जातील. 14 जानेवारीला संध्याकाळी 6.30 वाजता राज्यशासनाच्या सांस्कृतिक कार्य संचालनालयाच्या वतीने ‘महाराष्ट्राची लोकधारा’ हा महाराष्ट्राची लोकनृत्यं तसेच लोककलांचं सादरीकरण करणारा कार्यक्रम प्रस्तुत केला जाईल. 15 जानेवारीला कार्यक्रमाचे पहिले सादरीकरण संध्याकाळी 6.30 वाजता एसवीके शैक्षणिक संस्थेच्या दिव्यांग मुलांद्वारे “भारतीय लोक आणि आदिवासी नृत्यशैली”वर आधारित सांस्कृतिक कार्यक्रमाने होईल. कार्यक्रमाचे दुसरे सादरीकरण निकालस महिला महाविद्यालयाचे “कॅनव्हास टू कॅटवॉक” हे असेल. यानंतर संगीतनाटक अकादमी पुरस्कारप्राप्त प्रसिद्ध लोकगायक डॉ. शैलेश श्रीवास्तव, मुंबई भारतीय पारंपरिक लोकगीते सादर करतील.
16 ते 19 जानेवारीला संध्याकाळी 6.30 वाजल्यापासून लोक आणि आदिवासी नृत्य सादरीकरणामध्ये घूमर/फाग (हरियाणा), सिद्धी धमाल (गुजरात), कारकट्टम (तामिळनाडू), रौफ (जम्मू काश्मीर) आणि अफिलो कुवो (नागालँड) आणि सिंघी छम/स्नो लायन (सिक्कीम) यांचे सादरीकरण असतील. या सर्व कार्यक्रमांसोबतच केंद्रीय सांस्कृतिक मंत्रालयाकडून शासकीय अनुदान (रेपर्टरी ग्रँट) प्राप्त करणाऱ्या संस्थांची लोकनृत्येही नागपूर विभागात सादर होणार आहेत. 10 ते 15 जानेवारीपर्यंत कच्ची घोडी (राजस्थान) कलाकार सादरीकरण करतील तसेच 16 ते 19 जानेवारीपर्यंत बहुरूपी (राजस्थान) कलाकार विविध वेशभूषेत आपल्या कला प्रेक्षकांसमोर सादर करतील, अशी माहितीही कार्लेकर यांनी दिली.
या कार्यक्रमात विविध राज्य आणि राष्ट्रीय पुरस्कार विजेते हस्तकलाकार आणि भारतातील प्रतिभावान कलाकार मोठ्या संख्येने सहभागी होत आहेत. यामध्ये हँड ब्लॉक प्रिंटिंग, एम्ब्रॉयडरी, जामदानी सूट, रंगकोट साडी, बनारसी साडी, लेदर, मेटल क्राफ्ट, ज्वेलरी, पंजा दारी डोअरमॅट, जरी वर्क, मॅट विव्हिंग, बेल मेटल, काश्मिरी आर्ट, चंदेरी साडी-सूट, चिकनकारी, फुलकरी, पंजाबी यांचा समावेश आहे. यासोबतच फर्निचर, कार्पेट, हातमाग, हस्तकलेच्या वस्तू प्रदर्शन आणि विक्रीसाठी उपलब्ध असतील. ऑरेंज सिटी क्राफ्ट मेळाव्यात हस्तकलाच्या स्टॉल्ससोबतच भारतातील विविध राज्यांतील पारंपरिक भारतीय खाद्यपदार्थांचे स्टॉल्सही खास आकर्षणाचे केंद्र असतील. पारंपारिक राजस्थानी, पंजाबी खाद्यपदार्थांसोबतच महाराष्ट्रीय तसेच विदर्भाच्या खाद्यसंस्कृतीचे पदार्थ उपलब्ध राहणार आहेत, असेही त्यांनी सांगितले. सिविल लाईनस्थित डॉ. वसंतराव देशपांडे सभागृह आणि आमदार निवास येथे मेळाव्यासाठी सशुल्क पार्किंगची सोय करण्यात आली आहे. या कार्यक्रमाचे प्रवेशशुल्क 30 रुपये प्रतिव्यक्ती ठेवण्यात आले असून सर्व कलाप्रेमी प्रेक्षक व नागरिकांनी या सोहळ्यास उपस्थित राहण्याचे आवाहन आयोजक दक्षिण मध्य क्षेत्र सांस्कृतिक केंद्र, नागपूरच्या संचालक आस्था कार्लेकर यांनी केले आहे. एचएमपीव्ही या विषाणूच्या प्रादुर्भावाच्या पार्श्वभूमीवर या मेळाव्यामध्येसुद्धा केंद्र सरकारद्वारे दिल्या जाणाऱ्या सर्व मार्गदर्शक तत्त्वांचे पालन केले जाणार असल्याचेदेखील त्यांनी स्पष्ट केले. या केंद्राचे सहाय्यक संचालक (कार्यक्रम) दीपक कुलकर्णी, प्रशासकीय अधिकारी दीपक पाटील आदी या पत्रकार परिषदेला उपस्थित होते.
